ladies-in-malawi.reismee.nl

66 dagen Malawi... Sophia

Dit is dan echt de laatste blog! Wat gingen 9 weken snel voorbij, wat ben ik ongelooflijk dankbaar dat ik dit avontuur mocht beleven en wat vond ik dit geweldig. Ik ben geloof ik geen huismus meer :) Op naar meer van zulke avonturen in mijn leven, maar nu eerst weer werken en geld sparen!! Haha. Oh en het is natuurlijk ook heel fijn iedereen hier weer te zien en knuffelen.

In Malawi bedacht ik op eens.. Ik ben hier 65 dagen (werden er 66). Ik ga zoveel typerende dingen noteren als dagen dat ik hier ben voor in mijn laatste blog. Bij deze mijn "samenvatting" van Malawi! Bedankt voor jullie trouwe lezers gedrag en alle lieve woorden. Was heel leuk om steeds te lezen.

Nu lijkt het allemaal alweer onwerkelijk.. Ik mis het nu al, Tionana Malawi!!

1. Het land waar ze beter kunnen fietsen dan in Nederland.. Mannen die fietsen met kilo's hout hoog opgestapeld achterop
2. Het land van de eindeloze mais(velden)
3. Het land met sterke vrouwen die heel goed balans kunnen houden met van alles op hun hoofd
4. Het land van de verbluffende mooie natuur
5. Het land waar 18 mensen in een 12 pers minibusje niet vol genoeg is en er makkelijk tot 20 personen gepropt kan worden
6. Het land met geweldige safari's naar Zambia
7. Het land dat het fixt met de middelen dat ze hebben
8. Het land waar kippen over de afdeling lopen in het ziekenhuis
9. Het land waar rauw vlees wordt bereid naast de vaccinaties voor jonge kinderen
10. Het land van de adembenemende zonsondergangen
11. Het land van slapen tussen de zebra's
12. Het land van Nsima (maismeel en water, typisch Malawiaans eten)
13. Het land van een hoofstad met rijkdom en arme dorpen zelfgebouwde hutjes/krotten
14. Het land van de mooie vogels, waarbij ik een op de 2e dag gespotte fel blauwe vogel nooit meer heb kunnen vastleggen op beeld.
15. Het land van je verjaardag vieren met het hele ziekenhuis
16. Het land van African Massage (hobbelen op slechte wegen)
17. Het land van airtel ^^
18. Het land van maar 1 soort (straat) hond
19. Het land van slapende zusters op de afdeling
20. Het land van 'geen geld' als ontslagreden uit het ziekenhuis
21. Het land van Bilharzia (parasiet in Lake Malawi.. Over 6 weken moeten we er nog pillen tegen nemen. Anders eten ze al je organen op, hihi)
22. Het land van Chichewa
23. Het land van William de Tuktuk/taxi chauffeur
24. Het land van hotels met fijne zwembaden om te relaxen
25. Het land waar ze redelijk goed Engels kunnen
26. Het land van Coco's en Food Lovers Market met z'n geweldige smoothies
27. Het land met het altijd mooie Lake Malawi
28. Het land van links rijden
29. Het land van Nursing Council
30. Het land waar je trouw je malaria pillen moet slikken
31. Het land waar ik 3 baby's geboren mocht zien worden op mijn verjaardag
32. Het land met maar 1 (door ons niet gevonden) Giraffe
33. Het land van de Malawian kwacha
34. Het land waar ik voor het eerstzolang van huis bleef
35. Het land waar ik tante werd van mijn 1e nichtje
36. Het land van de extreem krachtige zon
37. Het land van onze geweldige schoonmaakster Lukia
38. Het land waar geld van mij 'verdween'
39. Het land van een uberfijn en goed Doingoood house
40. Het land van de altijd glimlachende guards Yohane en Fransico
41. Het land van 9 weken lang zelf je ondergoed en sokken wassen met de hand
42. Het land van 32 graden in februari
43. Het land van de tropische regenbuien
44. Het land van 8 weken bovenin het stapelbed slapen met 4 of 5 slaapkamer genoten
45. Het land van mijn 25e verjaardag
46. Het land van de Shoprite en Chipiku
47. Het land van de vele gekko's in huis
48. Het land waar ik mijn eerste infuus ooit mocht prikken
49. Het land waar ze in het donker allemaal met groot licht aan rijden, waardoor je constant verblind wordt.
50. Het land waar ik voor het eerst een keizersnede/natuurlijke bevalling heb gezien
51. Het land van geweldige organisatie Chance 4 Change
52. Het land van douchen in de regen
53. Het land waar ik Malawi in het voetbal stadion zag spelen
54. Het land waar ik antibiotica tabletten zonder recept kon kopen bij de pharmacie
55. Het land met honderden mooie Cichlids visjes!
56. Het land met geweldige kleurrijke Chitenje's
57. Het land van verbranden in februari
58. Het land waar ik de arts mocht assisteren bij een keizersnede
59. Het land van vreselijke omstandigheden de gevangenis
60. Het land van Flood Church waar wezohartelijk en mooi ontvangen werden en God mochten aanbidden
61. Het land van Casa Rossa, een geweldige plek om te verblijven met echt Italiaans eten!
62. Het land van wedstrijdje doen met Nijlpaarden in Liwonde National Park
63. Het land van de laatste dagen puur genieten van het azuur blauwe Lake Malawi bij Cape Maclear
64. Het land van fantastische coördinator Sanne en haar leuke Austen & natuurlijk mijn fijne en gezellige huisgenootjes Marit, Joosje, Tashmyn. Ruben, Audrey, Marissa, Petra, Susanne, Fredrikke, Carolien, Julia, Luka & Sharon
65. Het land dat voor altijd een plekje in mijn hart en gebed zal hebben. Tionana Malawi!

66. Het land waar we 12 uur langer moesten blijven, door een gecancelde vlucht.

Back Home -- Marit

VEILIG THUIS!

Dat bleek nog niet eens zo makkelijk. Op vrijdagochtend erachter komen, via de KLM app, dat de vlucht gecanceld was en je vervolgens van KLM afhankelijk bent: dat is niet leuk. KLM kon voor ons echt alleen de 'beste' optie geven, dat was op zondagmiddag pas terug vliegen. Wij dus naar het vliegveld in Lilongwe smekend om met de vlucht mee naar huis te kunnen. Het werkte, ze regelden heel lief voor ons een vlucht via Congo, Addis Abeba, Frankfurt en uiteindelijk Düsseldorf. Dus op zondagmorgen konden we eindelijk onze familie weer knuffelen!

Voor mezelf sprekend is de reis een groot avontuur geweest. Van te voren wist ik niet zo goed hoe het mij zou bevallen, een hele andere wereld. Maar het was echt fantastisch!
Het ziekenhuis was in het begin erg wennen, dit omdat de normale female en male wards erg rustig waren en je als verpleegkundige niet veel kon doen. Maar na de oriëntatie heb ik de leuke en spannende dingen uitgekozen en heb ik uiteindelijk hele gave operaties en prachtige bevallingen gezien. Én was het heel gezellig met alle lieve collega's bij de OPD.

Malawi, 'The Warm Heart of Africa', dit kan ik beamen. Het land is erg mooi, de mensen zijn vriendelijk en ik voelde mij veilig.
Het was prachtig om de natuur en cultuur van dit land te leren kennen. Het is niet voor te stellen, als je in NL bent, hoe er daar wordt geleefd. Als ik er aan terug denk lijkt het soms wel een grote droom: rijden in een mini bus, tomaten kopen tussen de locals en de was doen zonder machine.....

Het was onvoorstelbaar leuk. Ik, die nog nooit buiten Europa was geweest, opeens op reis in Malawi. Maar nu ik terug ben merk ik dat ik nog wel een keer zo'n reis wil doen. En sowieso nog een keer naar Afrika ga. Blijkbaar houd ik toch wel van vliegen en maakte de reis naar dit verre land alles goed.

Nu alweer drie dagen thuis, en het voelt af en toe nog heel gek. Vorige week sprong ik in 28 graden nog van een cliff bij het Otter Point in Cape Maclear, dat is niet in te denken als ik nu naar buiten kijken en het zo gaat regenen....

Het is heerlijk om nu nog even vrij te zijn en iedereen weer te zien en alle mooie foto's te laten zien. Hier ga ik nog even van genieten voor ik echt weer moet gaan werken, want er mag best wat geld op de plank komen.

Dit is de laatste blog. Het was toch wel heel erg leuk om dit te doen en jullie zo op de hoogte te houden. Bedankt voor alle leuke en enthousiaste reacties!!!!!

Voor nu, ik zie jullie vanzelf allemaal wel weer. Dus tot dan!!!!

TIONANA


Alles voor een laatste keer.. (Sophia)

Onze vorige blog is nu 2 weken geleden.. Sorry! Het is een teken dat de tijd hier vliegt.

Ik ben zo dankbaar dat we besloten hadden om 9 weken naar Malawi te gaan en niet bv 'maar' 4. Voor diegene die het niet weten.. Ik ben Sophia, (ex)huismus die na 2/2.5 week zomervakantie altijd best weer graag naar haar Amersfoort wilde! Ik heb iets nieuws ontdekt bij mezelf.. Ik hou van (dit) avontuur & ik kan best goed 'zonder' (hahah vanwege alle techniek tegenwoordig niet helemaal zonder) al mn vertrouwde dingen en lieve familie/vrienden.

Tot ik afgelopen twee weken langzaam merkte dat ik hier dingen voor het laatst ging doen.. Toen voelde ik, ex-huismus dus, ineens ook wel een groot "ah-ik-wil-nog-niet-gaan-gevoel"! Ik geniet nog zo. Ik merkte bv afgelopen week op dat ik ineens vaker bekenden (dokters, verpleegkundigen etc) tegenkom in de stad.. Dit is langzaam een nieuw thuis geworden! Alsof ik in Amersfoort in de stad loop en geregeld bekenden tegenkom.. Alleen loop ik dan in hartje Lilongwe/Malawi!

Natuurlijk kijk ik ook wel eens uit naar Nederland. Vooral als ik weer opgepropt in de minibus zit... Dan verlang ik weer naar mijn rode bolide waar ik heerlijk ruim en alleen in zit als ik straks weer naar mn werk in Harderwijk mag rijden!
Want ja... Ik moet toch echt wat met jullie bespreken hahah (Julia.. Haha nou je hebt het gemaakt tot mijn blog hoor!)...die minibusjes.. Het blijft mij soms verbazen.. De overvolle NS treinen en de altijd naar zweet ruikende valleilijnen zijn er echt niks bij! Benen in je nek, billen in je gezicht, oksels in je neus.. de hele bus die over de "azungu's (blanken) praten in Chichewa en je vervolgens keihard uitlachen als je niet begrijpt wat ze zeggen. Of de 'moneyman' die ineens heel moeilijk doet, ik totaal niet begrijp wat hij bedoelt.. Tot hij vervolgens onder mijn bankje kruipt en plat op de grond in de minibus ligt.. verstopt voor de politie die we na 5 minuten naderen en er nu dus zogenaamd de precies toegestane hoeveelheid mensen in het busje zitten! Oke, inmiddels lach ik stiekem heel veel om zulke dagelijks voorkomende minibus-momentjes!

Nou dat was even een uitstapje naar wat allerdaagse dingetjes. Nu wat 'hoogtepuntjes' van de afgelopen twee weken.
Zoals Marit al schreef in haar blog hieronder hebben we op een school aan 50 meiden tussen de 11 en 15 jaar een presentatie/quiz gegeven over HIV, Soa's, aids en hygiëne. Erg leuk en voor alle partijen leerzaam!

We hebben met onze dagelijkse taxichauffeur William een voetbal wedstrijd bijgewoond in het stadion vlak bij ons huis. Ook voor mij als niet voetballiefhebber een leuke ervaring!

Helaas was ik toen ook even een week minder fit en had ik ws last van een bacterie.. Gelukkig heb ik nog wel elke dag kunnen doen wat gepland stond! Maar toen het na een week nog niet beter was op advies van coördinator Sanne en een arts toch maar een AB-kuur gehaald. Ook een leuke ervaring opzich.. dat kan namelijk gewoon bij de pharmacie. Zonder recept en een 3 daagse kuur kostte mij welgeteld €1,90 geloof ik hahah!

Gelukkig konden Marit en ik dus ook geplande First Aid Training aan de staff van Chance 4 Change gewoon geven. Nouja.. Haha 1,5u later dan gepland, omdat er een probleem met het water was. Maar ik vond het leuk om de training te geven en om te zien hoe graag de staff wilde leren.

Vorige week kon ik dan ook eindelijk een keer mee op outreach!! Wel weer 2,5u wachten. Nouja.. Die tijd gebruikten we om filmpjes op te nemen van onze werkzaamheden in het ziekenhuis voor op de Doingoood website.
Ik vond het gaaf om nog een outreach mee te mogen maken. Eerst een half uur met 13 collega's in een ambulance hobbelen, toen 100 baby's "in een boom" wegen en vervolgens al die kindjes vaccineren.. Geheel op zn 'Malawiaans-steriel' natuurlijk haha!

Afgelopen zaterdag gingen Tashmyn, Fredrikke en ik Fanny (van C4C) helpen. Zij ging nl met 106 kinderen van haar community naar WildLife. Ik vond het een zegen om te zien hoe de kinderen genoten van de speeltuin, ze alle 106!! heel stil waren tijdens de tour door het park en hoe fantastisch Fanny is dat zij wekelijks al deze kinderen extra lesgeeft.. Gratis, gewoon omdat het haar passie is. Wat een inspirerende vrouw!! We konden hun dag nog mooier maken met 100 ballonnen, bellenblaas en een scheetkussen. Simpele dingen.. Maar 106 van die blijde gezichtjes/gezichten mogen zien.. Ik voelde mij zo dankbaar dat ik hier getuige van mocht zijn!

Zondag konden we eindelijk.. en gelijk voor de laatste keer, weer naar de kerk. We gingen weer naar Flood Church. Nu ging de preek over Don't worry..! Ook ben ik na de preek naar het gebedsteam gelopen om voor mij en mijn kerk in Amersfoort te laten bidden. Wow.. Kippenvel en tranen in mijn ogen. Zoveel kilometer van huis.. en dan zo verbonden met mijn kerk in Nederland!

Deze week heb ik mijn laatste twee dagen in het ziekenhuis gehad. En wat voor een dagen!! Maandag was vrij intens. Er kwam een erg verwarde vrouw binnen bij mij op de OPD en ze bleek een gruwelijke hielwond te hebben.. Foto's zijn bij mij op te vragen, Ik post ze niet.. Hahah ik wil graag dat jullie verder kunnen lezen, zonder flauw te vallen!Ik vond het naar om mee te maken dat het 2u duurde voordat ze naar de OK kon.. de anesthesist niet echt adequaat reageerde en de vrouw (maar 19 jaar oud!!) na veel bloedverlies ook nog eens overgeplaatst moest worden naar het overheidsziekenhuis. De wond was namelijk zo groot en complex dat er een gespecialiseerde chirurg nodig was.. Ik hoop dat ze het overleeft heeft en haar voet kan behouden..

Daarna kreeg de dag weer een bijzondere wending. Dit keer positiever! Er was namelijk weer een keizersnede en nu zei de arts dat ik wel kon assisteren.. Het voelde wel oké, dus ik deed het! Intens bijzondere ervaring die ik nooit zal vergeten... gelukkig kwam er na 35 weken zwangerschap een klein, maar gezond meisje te wereld! Van het meest dichtbij mogelijke plekje mocht ik haar eerste adem met lucht zien. God gaf opnieuw een nieuw leven!

Sorry sorry.. Nu ben ik echt bijna aan het einde. We dachten we wachten tot de laatste Likuni-dag met de volgende blog.. Wisten wij veel dat het zulke enerverende dagen zouden zijn, hihi!

Afgelopen dinsdag waren wij namelijk door C4C uitgenodigd om mee te gaan naar de jeugdgevangenis. Er waren daar jongens die een training (in de gevangenis) van C4C hebben gevolgd en vandaag kregen ze hun certificaat daarvan. Het was bijzonder, niet zo heftig als verwacht. Maar horen hoe de omstandigheden normaal zijn is schrijnend genoeg. Soms krijgen ze maar 1x per week eten, werken meer dan 12uur op het land en ze slapen met 200 jongens in een hele kleine ruimte, zonder bedden! Gelukkig zagen wij nu dus ook vooral jongens die blij waren met hun certificaat!

Woensdag was alweer mijn laaste dag in het ziekenhuis.. En wat voor één! Ik had gepland weer met verloskundige Tashmyn mee te gaan en ik heb 3 natuurlijke bevallingen mogen zien / Tashmyn mogen assisteren. Toen kon ik gelukkig nog wat gehaakte mutsjes uitdelen die ik van mijn afdelingen in Harderwijk had meegekregen.

Wat was het een gave ervaring om hier in een ziekenhuis gewerkt te hebben!! Er waren saaie dagen, maae bovenal heb ik veel mogen zien en leren van dingen die ik anders niet had meegemaakt. & de altijd vriendelijke collega's en artsen.. Ik ga het echt missen!

Vanmorgen afscheid bij Chance 4 Change. Zoveel lieve en dankbare woorden... tranen in mijn ogen.. En we hoorden vooral heel vaak dat we echt terug moeten komen! Wie weet... Hihi.

Nu staan de koffers gepakt voor een week vakantie. Hoewel het gezellig is in huis, met momenteel 9 vrijwilligers, is het ook heerlijk om komende week nog veel mooie dingen van Malawi te mogen zien en te relaxen samen met Marit!

Zikomo Kwambiri (=thank you very much) voor alle diehards die de blog helemaal af hebben gelezen. Vind ik heel leuk!

Liefs & tionana! Tot gauw.
aSophia (zoals Austen mij altijd noemt ^^)

De finishing touch... (Marit)

En nu alweer de op een na laatste blog...!!

De tijd is erg snel gegaan, vooral de laatste maand. De laatste dag Likuni zit er ook weer op en alleen de vakantie week staat nog voor de deur. In de laatste week heb ik nog veel bijzondere dingen kunnen zien en doen!

Zo heb ik aan 50 meisjes tussen de 11 & 15 jaar voorlichting gegeven over soa’s, hiv en hygiëne. Dit deden we bij C4C, het andere project waar we enkele keren hebben geholpen. Door middel van een quiz vroegen we de meisjes dingen en kwamen ze meer te weten. Het viel mij op dat ze al erg veel wisten en erg geïnteresseerd waren in meer kennis. Het voelde als een erg nuttige dag!! Ik merkte aan de meisjes dat ze het leuk vonden dat we er waren, zo pakte een meisje mij helemaal vast voor de foto en gaf een ander mij plotseling een knuffel. Super lief en fijn om zo bij te kunnen dragen!

Verder heb ik bij Change for Change een presentatie gegeven over first aid als brand-wonden, bites, sneeën, CPR en fainting. Ze hadden gevraagd of wij ze meer kennis wilde geven zodat ze goed kunnen helpen als er wat gebeurd. Ik merkte dat ze erg graag wilde leren, dit maakte het voor mij nog leuker om hun uitleg en tips te geven. Ik vond het leuk en interessant om te doen, zo leerde ik weer over enkele feiten of fabels uit Malawi als: wanneer je gebeten wordt door een schorpioen, dan moet je hem doden, dan gaat de bite weg...... Haha, erg verrassend maar grappig om dit te horen. En natuurlijk een fabel!

In Likuni heb ik enkele dagen op de opd/polikliniek gestaan. Dit vind ik de leukste afdeling met de leukste collega’s. Het valt me op dat de meeste kinderen heel graag naar me willen zwaaien maar niet goed durven, dus wanneer ik zwaai gaan ze heel hard lachen!! Wat ook bijzonder was, was de ‘preek’ van Felix (de accountant) tegen Joosje over het geloof. Waarom ze moet geloven en wat er zo mooi aan is, ik zat te genieten van zijn woorden; prachtig!

En er waseen man die een verzakking had, hij had gebukt en omhoog gekomen waarna hij niet meer zelfstandig kon zitten/lopen.... erg sneu! Wat dan nog erger is, is dat hij op het bed van de brancard wordt gelegd, welke op de grond ligt, en vervolgens met 8 mensen met bed en al op de wieltjes wordt gedragen...... doei rug!

Op donderdag heb ik twee operaties gezien! Een waarbij er gezwellen in de baarmoeder zaten welke dus verwijderd werd. De gezwellen waren net zo groot als sinaasappels.... en volgens de dokters ‘fibroids’, wat dus goedaardig is. Maar helaas zullen ze nooit weten of het echt goedaardig is, tenzij ze dit nog ergens anders ontwikkeld :(

De operatie was gaaf om te zien, mooi hoe de buik wordt opgesneden en vooral hoe de gezwellen verwijderd werden. En daarna de huid en aderen dichtnaaien, dat vind ik zo onwijs knap!!! Soms zou ik best dokter willen zijn ;)

De tweede operatie was bij een man die een hernia in zijn darmen had en waarbij hij een verzakking had in zijn scrotum. Deze verzakking bleek een meter dode darm te zijn.... De man had al vaker een hernia (verdraaiing van zijn darmen) gehad maar de pijn ging altijd wel weg. Dus nu was de man veel te laat naar het ziekenhuis gekomen waardoor er twee meter dode darm verwijderd moest worden. Voor hem niet goed, voor mij heel erg interessant!!! De details blijven bespaard, maar laat ik zeggen dat het er erg vies maar indrukwekkend uit zag. Vooral hoe de arts de darmen loshaalde en de twee uiteinden aan elkaar naaide. Erg knap en precies werk!

Wat opvallend was is dat de arts tijdens het hechten gewoon even de telefoon aan zijn oor kreeg en praatte, daarnaast vroeg hij mij wat ik vond van homoseksualiteit en lesbiennes..... Een heel erg frappante vraag op een nog frappanter moment. Erg bijzonder dat dit zo ging!

Op vrijdag en maandag ben ik meegegaan met Tashmyn, de verloskundige van het stel. Ik heb geholpen bij het postnatale deel en grote, opengescheurde keizersnee wonden gezien... pff! En een halve bevalling, omdat ik net te laat was. Maar maandag maakte dit helemaal goed. Toen zag ik twee keizersneden en een natuurlijke bevalling!!!!! De keizersneden waren bijzonder, alleen al hoe snel het kindje uit de buik is, binnen 10 minuten... absurd. Gaaf hoe het kindje meteen zelf zijn leven ‘oppakt’! Dan wordt de baarmoeder er even helemaal uitgehaald om te zien of deze intact is, zelfs dat is gaaf. Zeker om te zien hoe snel deze slinkt en kleiner wordt.. Pure schepping.

De natuurlijke bevalling was nog mooier. Het hechten leek meer pijn te doen dan bevalling, maar dat zal ik hopelijk later merken hihi. Het is zo bijzonder om te zien dat de baby direct huilt, ademt, hoest, plast en poept. Dat lijkt geen moeite te kosten.

Na twee van de drie bevallingen heb ik de twee zelfgebreide mutsjes van mijn oma aan de moeders en het kindje gegeven. Ze waren hier heel blij mee en dit leverde mooie foto’s op! Prachtige dagen dus.

Met Chance for Change hebben we nog een gevangenis bezocht en de graduation bijgewoond van enkele jongens. Zij hebben trainingen gehad van C4C om, wanneer zij vrij komen, meer zelfsturing te hebben en op een goede manier hun leven te gaan vormen. De gevangenis was zonder hekken, maar toch ontsnapt bijna nooit iemand. De jongens zijn tussen de 17&26 jaar en werken dag en nacht, als ze al kunnen slapen is dit op de grond. Ze worden mishandeld, maar dit ooit toegeven zullen ze niet doen.... ongelofelijk! Het was heftig om te zien hoe er met hen wordt omgegaan en de omstandigheden waarin ze leven... maar ook heel goed dat de jongens leren en ook tonen dat zij willen leren! Het was erg interessant en indrukwekkend!

Gister mijn allerlaatste dag doorgebracht op de opd. Deze dag begon met de uitreiking van het certificaat door Sanne. Een leuke bijkomstigheid, al had ik wel gehoopt vanuit het ziekenhuis toch nog iets meer ‘gemis’ te zien. Maar dit was niet het geval. De collega’s met wie ik vaak heb samengewerkt vonden het heel jammer dat ik ga en zeiden dat ik écht terug moet komen, hihi. Om aan iedereen te kunnen denken heb ik het patiënten boekje gekocht, van het ziekenhuis, en daar verschillende signaturen, nummers en verhaaltjes in verzameld. Zo heb ik een leuk aandenken!!!

Vandaag nog een afscheidsfeestje gehad bij Chance for Change. We kregen heerlijke taart en een prachtig schilderij! Wat ik bijzonder vond is dat de 10 aanwezigen allemaal mooie woorden voor ons hadden en het enorm waardeerden hoe wij hen geholpen hebben. De ‘bazin’ zei zelfs: jullie hebben levens gered, al merk je dat nu zelf niet! Erg bijzonder ondanks dat we hier maar enkele keren hebben geholpen. Het voelde als familie en ik heb het maar net droog kunnen houden hihi.

Morgen begint onze rondreis, ik kijk er erg naar uit en kan niet wachten heerlijk een week écht op vakantie te zijn!

Een fijn weekend voor iedereen en tot (heel) snel!! Liefsss Marit, tionana

Safari, Likuni en Chance 4 Change!

Alweer meer dan een week geleden sloten we de blog af met het feit dat we onderweg waren naar Zambia. We hebben toen een ongelooflijk gaaf weekend gehad. De reis naar South Luangwa National Park duurde ong 6uur (2u in Malawi, 4u in Zambia).. Maar dat was geen straf.. De omgeving was prachtig. 's Middags ontmoeten we twee huisgenootjes (zij deden de 4 daagse safari, wij de 3 daagse) en 3 Duitsers. Vrijdagavond, zaterdagochtend en zaterdagavond hebben we de gamedrives gedaan. Per game drive hebben we dus gemiddeld 4uur door het natuurpark gehobbeld.. Een African Massage hahah, zoals de driver zei! Bijna alle dieren hebben we gezien, alleen de leeuw niet in verband met het regenseizoen. Bij terugkomst was er een kok die steeds een heerlijke maaltijd voor ons klaar had staan en 's avonds en 's nachts werden we altijd door guards naar het toilet begeleid, omdat er hippo's (nijlpaarden) vrij door ons tentenkamp konden lopen. Nijlpaarden horen bij de gevaarlijkste dieren ter wereld, maar dat ze beide nachten op 1 meter van onze tent vandaan waren vonden we stiekem ook wel cool!

Vorige week maandag zijn we 's morgens naar een hotel gegaan om met WiFi ons gesprek te kunnen voorbereiden van die middag. We zijn bij een andere organisatie (Chance 4 Change) geweest om te kijken of we daar 1x in de week kunnen helpen, omdat we in het ziekenhuis niet altijd zoveel te doen hebben. Deze organisatie huisvest jeugd criminelen die een gevangenisstraf hebben, maar hun straf mogen uitzitten bij deze organisatie in plaats van in de gevangenis. De omstandigheden in de gevangenissen zijn heel slecht hier, zo is het erg opgepropt, onhygiënisch, zijn er veel ziektes, weinig eten en geen medische hulp. De organisatie kan 40 jongeren huisvesten. Ze krijgen training, coaching en vaardigheden aangeleerd zoals bouwen, auto's repareren en tuinieren.. Ze worden, terwijl ze hun straf uitzitten, klaargestoomd voor een terugkeer in de maatschappij met skills om zichzelf te onderhouden.

Woensdagmiddag waren we weer bij C4C, omdat er 6 nieuwe jongeren zijn gekomen die een health check moesten krijgen. Ze hebben op locatie een 'Sick Bay' waar twee mensen werken. Dit zijn echter geen medisch geschoolde mensen, ze hebben alleen wat basic's aangeleerd gekregen. Dus waren ze erg blij met de komst van 2 nurses! Twee jongens hadden een beenwond. We probeerden die 2 collega's te adviseren en hen alles te laten doen, zodat ze het ook kunnen als wij weg zijn. Bij de andere 4 jongens konden we meekijken met de health check. We waren positief verrast om te zien dat ze ook de mond controleerden. Verder checken ze op ziektes, gewicht, seksuele activiteiten en bloeddruk. Wanneer er iets is, bijvoorbeeld een slecht verzorgd gebit of een probleem met de ogen, gaan ze met die jongens naar het ziekenhuis. Goed geregeld dus! Ook tijdens deze checks konden we ze wat tips en adviezen geven. We vonden het fijn om hier echt van betekenis te kunnen zijn!

Afgelopen weekend zijn we naar Cape Maclaer (dorpje aan het Lake Malawi) geweest, omdat onze coördinator Sanne dit weekend jarig was en een memorabele leeftijd bereikte haha! Zaterdagmiddag hadden we een catamaran gehuurd met z'n allen. Super gezellig en heerlijk om op het meer het super heldere water in te kunnen springen! 's Avonds was er een feestje in het dorp in verband met St. Patrick Day haha, maar dat was niet echt onze stijl ?. Dus gingen we nog maar even bij het zwembad zitten en spelletjes spelen tot 02u ‘s nachts.

Zondag hebben we heerlijk nog een paar uur op het strand gelegen.. Dat hadden we twee weken niet gedaan, dus we moesten nodig weer wat bij kleuren haha! Na de lunch zouden we weer terug naar Lilongwe. Helaas krijgen we na 10 min al autopech... De hele voorband & schroef brak los en kwam onder de auto, waardoor de rem ook niet meer werkte.. Gelukkig kon de auto uiteindelijk veilig tot stilstand komen met de handrem en waren we allemaal ongedeerd! Na een uur konden we als 5 vrijwilligers door anderen naar Lilongwe worden gereden en onze coördinator Sanne bleef achter. Zij kon uiteindelijk dinsdag met de auto weer thuis komen.

En aangezien we geregeld appjes krijgen.. De Cycloon heeft Lilongwe (nog) niet bereikt, we hebben hier dus nog geen last van de gevolgen van de storm, zoals het zuiden van Malawi dat heeft!

Marit:

Het was flink omschakelen na een heerlijk weekendje Zambia. De week begon rustig met een ochtendje Latitude en een meeting met de mensen van Chance For Change.

Op dinsdag ben ik naar de ART ‘afdeling’ gegaan. Dit is een kliniek waar patiënten komen met HIV, zij krijgen hier onder andere medicatie. Er wordt een controle gedaan van de infectiewaarden, bloeddruk en gewicht en of de medicatie aanslaat. Daarnaast worden er Hiv-positieve, zwangere moeders geholpen om therapietrouw zijn, zodat hun kind bij hun geboorte sneller Hiv-negatief zal zijn.

Allereerst kreeg ik een rondleiding van het ‘hoofd’ Isabel…. Dit ging natuurlijk op zijn Afrikaans en duurde voor mij wat te lang. Tevens hebben (sommige) Afrikanen de neiging om tijdens gesprekken in je gezicht te boeren, extreem vies!!!? Ik heb op dag 1 meegekeken en geholpen bij het delen van medicatie. De nurse en ik zaten achter een computer, in een erg klein hokje met heel veel medicatie. Op deze computer werden alle gegevens van de personen ingevoerd en weergegeven hoeveel medicatie elk persoon moest krijgen. Wat opviel is dat de patiënt enorm veel medicatie meekrijgt, bijvoorbeeld 4 soorten en soms wel zo’n 10 strips en drie potjes met pillen…… Ik hoop dat ze dit thuis kunnen bewaren.

Wat mij positief opviel waren de volgende dingen:De zogenaamde ‘expert clients’. Dit zijn vrouwen met Hiv wie als ervaringsdeskundige in de kliniek werken. Zij gaan gesprekken aan met zwangere vrouwen, of vrouwen wie zwanger kunnen worden, over het innemen van medicatie. Zij proberen de (zwangere) vrouwen de noodzaak in te laten zien van het nemen van de medicatie, vooral voor de toekomst van hun (toekomstige) kind. - Het zogenaamde ‘Mother to Mother’ gedeelte. Dit zijn tevens vrouwen met Hiv wie als ervaringsdeskundige in de kliniek werken. Ik vind dit een erg goed initiatief, op deze manier is de kans groter dat de (zwangere) vrouwen therapietrouw zijn en voor zichzelf en hun (toekomstig) kind een goed en welvarend leven zullen creëren.

- Als laatste is er ook het ‘PMTCT’: pregnant mother treatment counseling therapie, dit is in mijn herinnering de betekenis, maar ik kan het ook mis hebben. Dit is zoals jullie lezen ook voor vrouwen om hen te coachen tijdens hun behandeling. - De patiënten gaan bij problemen als een te hoge bloeddruk, ziekte of het niet innemen van medicatie, altijd naar de clinician (arts achtig persoon). - Iedereen krijgt elke twee jaar een controle van hun bloed om te zien of de medicatie aanslaat. Anders wordt de behandeling opnieuw gestart en gekeken of er een persoonlijke reden is waarom de medicatie niet aanslaat zoals ziekte of niet therapietrouw zijn. - Er komen ook veel patiënten die worden behandeld voor een SOA en die preventief tuberculose medicatie krijgen. Dit is een erg goed initiatief wat in mijn beleving veel tuberculose patiënten kan voorkomen.

Op dag twee heb ik geholpen bij het afnemen van de Viral Load. Dit is de test die iedereen elke twee jaar moet ondergaan om te kijken of de medicatie voldoende aanslaat. Helaas waren er maar twee patiënten en was mijn collega niet van het ‘oh doe jij maar’, waardoor ik de tijd alleen maar heb uitgezeten. Een iets minder leuke dag dus..!!

Alle andere dagen heb ik op de OPD gestaan, de polikliniek. Ik heb hier eigenlijk alleen maar intramusculaire injecties gegeven en intraveneuze canules geplaatst. Wat opvalt is dat de huid (van de billen althans) van de Afrikanen véél stugger en harder is, hierdoor is het veel lastiger om een injectie te plaatsen. En dit doet natuurlijk veel meer pijn, aangezien de naald een stuk dikker is en ik deze echt in de huid moet ‘duwen’. Daarnaast valt het op dat er bijna alleen maar vrouwen en kinderen worden opgenomen, men noemt hen hier het ‘zwakste’ geslacht. Het is op deze afdeling vooral een stuk gezelliger dan op de normale wards. Het grappige is wel dat elke nurse hier zegt dat het ‘veryyyy busy’ is, terwijl ik nog de helft van de tijd niets zit te doen.

Vandaag heb ik bij de aanmeld plek voor de emergency en polikliniek gezeten. Hier komt iedereen voor het meten van de temperatuur, afhankelijk van leeftijd de bloeddruk en het gewicht. Dit was een leuke, meer afwisselende dag waarbij de tijd vooral heel snel ging. Heerlijk!

Wat gister ook interessant was om te zien is hoe een patiënt gips kreeg. Eerst wordt er een zacht verband geplaatst en vervolgens wordt er gips nat gemaakt. Dit ‘gips’ lijkt redelijk op dat uit Nederland, maar is wel minder hard. Daarnaast doet de arts dit er heel amateuristisch op waardoor het overal dubbel zit. Maar goed, het lijkt erop dat de voet wel geneest ondanks dat ze hier gewoon op loopt.

Ze leerden mij ook nog enkele woorden in het Chichewa zoals ‘ma hope’, dat betekent crush. Of Mutu = hoofd, mimba = buik en wokongola dat betekent, lief en mooi. Maar ook duntu, wat dik betekent... Erg leuk om te leren!!

Ik heb nog maar 1,5 week te gaan in het Likuni Mission Hospital, ik hoop nog zoveel mogelijk te kunnen doen en er een leuke, afsluitende tijd van te maken!

Sophia:
Vorige weekdinsdagstond ik met Joosje op de OPD (soort huisartsenpost). Eerst gingen we een aantal wonden verzorgen. Sinds een aantal jaar niet m'n sterkste kant zonder me dizzy te voelen haha. Maar de zuster zei na 1 wond al, de volgende ga jij doen. Dus begon ik maar vol goede moed. Uiteindelijk vond ik het wel meevallen en Ik vond het haast 'leuk' om de wonden te verzorgen haha. Van de 6 patiënten met wonden waren er 3 jonge kinderen. Wel zielig om te zien hoeveel pijn de desinfecterende vloeistof hen deed... Gelukkig had ik stickers in mijn zak om ze die daarna te geven. Daarna kon ik af en toe injecties in de bil geven én deze dag heb ik mijn allereerste infuus ooit geprikt. Jaja!! In NL prikken we als verpleegkundigen niet zelf de infusen bij kinderen, dus ik had het naast de poppen op school nog nooit in het echt gedaan. Paar minuten later kon ik gelijk mijn 2e infuus prikken. Dus een leerzame dag :)!

Woensdagging ik weer naar de kinderafdeling. Er waren 25 patiënten en er zijn maar 2 nurses op elke afdeling, dus ik dacht.. er is vast wat te doen! Maar dat viel tegen.. Ook niet gek als ze de nurses hier vooral alleen medicatie geven.. 's middags werd het wel drukker, want toen kwamen er 3 opnames en kon ik gelukkig dus de papieren 'dossiers' invullen.

Donderdagwilden Tashmyn en ik op outreach gaan.. Maar helaas weer 2u gewacht voor niks, want ze gingen toch niet. Toen ben ik met Tashmyn meegeweest naar de MCH. Een soort verloskundige poli waar zwangere vrouwen een check krijgen. Ook ik mocht met een fetal scoop een aantal hartslagen van ongeboren baby's horen!

Vrijdagging ik weer naar de kinderafdeling. Er bleken 10 van 21 naar huis te gaan, dus we hadden een aantal ontslagpapieren te schrijven. Ook vind ik het nog steeds naar om te zien dat de stroom uiteraard ook in een ziekenhuis uit kan vallen hier.. En dus een benauwd kindje van 7 weken oud niks aan de zuustofmachine had.. Gelukkig bleek er uiteindelijk een soort generator te zijn, waardoor het kindje toch nog zuurstof kon krijgen!

Afgelopenmaandagging ik weer een dag naar de kinderafdeling. Het eerste half uur na de grote overdracht kon ik op de afdeling geen zuster vinden. Toen de arts kwam ging ik met haar de ward round doen en later kwam er gelukkig nog een zuster en broeder bij. Er lagen nu ook twee kindjes op een ander stukje van de afdeling. Zij bleken bij opname erg ondervoed te zijn en krijgen nu een speciaal programma. Naar om te zien hoe mager die kindjes zijn. Ik geloof dat een meisje van 1.5 jr maar 7 kg woog! Maar tegelijk was ik heel blij om te zien dat het ziekenhuis zo'n programma heeft en het serieus op pakt! 's middags ging ik eerder naar huis, om een nieuw huisgenootje uit Noorwegen te verwelkomen en de briefing met haar te doen, omdat de coördinator nog in Cape Maclear was om de auto te repareren. Ik vond het niet erg, op de afdeling was toch niet zoveel te doen en dit vond ik ook leuk om te doen!

Dinsdagochtend voelde ik me niet echt fit en best beroerd.. Dus wist ik niet naar welke afdeling ik wilde. Uiteindelijk ging ik met huisgenootje Tashmyn mee naar verloskunde afdeling.. Niet wetende dat ik na 1 min op de afdeling al een baby geboren zag worden!. Aan het einde van de ochtend hoorden we een vrouw roepen om een zuster en gingen we kijken.. Ze had persdrang! Een collega vroeg of Tashmyn (verloskundige) de bevalling wilde doen. Haar eerste bevalling die ze hier deed en ik mocht mee. Super bijzonder om nu ook een natuurlijke bevalling te zien. Gelukkig was Tashmyn er om mij te vertellen wat wel en niet goed gaat hier.. Deze vrouw lag bijv. plat op haar rug tijdens het persen. Dit blijkt de allerslechtste houding te zijn, maar de zuster leek het niet uit te maken.. Zo doen ze het hier altijd werd gezegd. Ik ging toch maar kussens halen voor achter haar rug en met een arm om haar heen hield ik haar daarna in een meer zittende positie tijdens het persen. Uiteindelijk werd een gezonde zoon geboren en ik mocht hem vervolgens even meenemen om schoon te maken en te wegen! Oh ja.. detail.. Het was bloedheet op de maternity ward, dus bij Tashmyn en mij liep het zweet letterlijk in druppels via onze kin en rug naar beneden... Heel dankbaar dus voor een douche thuis :)

Vandaag/Woensdag ben ik niet naar het ziekenhuis geweest, maar heb ik Julia en Carolien een citytour gegeven en einde van de dag hebben we de presentatie voorbereid die we morgen aan meiden van Chance 4 Change gaan geven. Daar horen jullie later meer over!

De tijd gaat nu ineens heel snel.. Aan Likuni komt alweer bijna een einde en dan rest ons alleen nog samen een weekje vakantie! Maar ik kijk uit naar wat we de komende weken nog mogen beleven hier ?

Tionana & liefs van ons


De eerste maand is voorbij, de tijd vliegt!

De weken vliegen voorbij! Daarmee ook onze gedachten om een volgende blog te schrijven, maar het is er nog niet tussendoor geglipt gelukkig.

Afgelopen week hebben we verschillende, leuke dingen meegemaakt. Zo zijn we op woensdag de hele dag bezig geweest om een klaslokaal te schilderen en op te vrolijken! De school heette Big John en enkele van onze medevrijwilligers gaan hier elke dag heen om te helpen met lesgeven. Het was heerlijk om even wat actiefs te doen aangezien dat in het ziekenhuis tot nog toe niet is gelukt.... Bij aankomst kwamen direct allemaal zwaaiende en lachende kinderen op ons afgerend, geweldig zo’n ontvangst!

Het lokaal was door de andere vrijwilligers al mooi blauw/groen geverfd en wij mochten dieren, letters en andere afbeeldingen schilderen. Wij, Sophia en ik, waren samen met Joosje (andere vrijwilliger bij ziekenhuis) en Harry (een man die op social safari Experience is in Malawi), even later kwamen de coördinator en haar vriend helpen. Sophia en Joosje hebben veelal alle dieren geschilderd, Marit heeft samen met Harry de letters en woorden op de muren geschilderd. Dit was nogal een uitdaging aangezien deze man nogal een eigen wil heeft.... (zacht uitgedrukt). Na vele uren zweten en perfectionisme opperen was het dan eindelijk zo goed als af, aan een muur kwamen we niet toe maar dit was de minst opvallende. Af en toe kwamen er kinderen bij ons kijken, vroegen hoe wij heten en dansten enorm lief en goed (!!!) op de muziek die wij aan hadden staan. Dit bracht een leuke en gezellige sfeer aan de dag.

Op donderdag en vrijdag gingen we naar Likuni, de persoonlijke verhalen volgen later in de blog. Vrijdag 1 maart was een speciale dag. Bij aankomst zagen Sophia en ik een tafel en boxen klaar staan, wij hadden geen idee wat zou volgen. Blijkbaar vieren ze hier de eerste dag van de volgende maand alle verjaardagen van de maand ervoor, en dit gaat natuurlijk op zijn Afrikaans! Dansen, taart en hele close up filmpjes... Het was fantastisch om mee te maken, met de hele groep dansen voor 100 nurses en heerlijke taart eten. We moesten perse mee dansen dus dit probeerde wij natuurlijk heel goed te doen. Het was een geweldige ervaring, we hebben hier erg van genoten en voelden ons weer even jarig!!!!

Afgelopen weekend waren wij lekker vrij. Dat betekende dus zonnennnnn; we hebben op zaterdag de hele dag in de zon aan het zwembad gelegen en genoten van de bediening en het eten. Hihi! Zondags zijn we naar de Flood Church geweest. Een niet typisch Afrikaanse kerk, maar een met bekende Hillsong en andere gospel muziek. Het was voor ons erg mooi om gewoon mee te kunnen zingen en de dienst te begrijpen. Het gave hieraan was ook de mix van mensen, niet alleen blanken maar ook Afrikanen. Dit bracht een relaxte en bijzondere sfeer met zich mee.

Als nieuwelingen werden we in het middelpunt gezet, we moesten onze hand op steken en even later werd er door de mensen om ons heen voor ons gebeden. Dit waren 3 Amerikanen en 3 Afrikanen. De hele dienst was gaaf en indrukwekkend, wie weet dat we een volgende keer naar echt typische Afrikaanse kerk gaan!!!

Op maandag waren we lekker een dagje vrij vanwege de public holiday in Malawi. We zijn naar de second hand market geweest, een erg drukke volle markt waar veel geluid is. We hebben hier dan ook maar een halfuurtje gelopen voor we naar de fabric market zijn gegaan. Hier heb je voor ongeveer €2,- een hele mooie stof wat overal voor gebruikt kan worden. Het mooie aan deze markt is ook dat er bijna alleen maar vrouwen zitten en zij vaak veel lievere verkopers zijn dan de mannen!

Hieronder volgen de persoonlijke, kortere verhalen:

Marit

Afgelopen week heb ik de female ward afgerond en ben ik naar de paediatric ward gegaan. Hier heb ik drie dagen gewerkt en geassisteerd. De eerste dag is altijd weer erg wennen aan de nieuwe nurses en ‘soort’ patiënten.

De dagindeling is hetzelfde als bij de male en female ward, er wordt gestart met een ‘medical round’(artsenvisite): de arts genaamd Bernard riep mij er persoonlijk bij en was zeer geïnteresseerd in Nederland en wat ik allemaal weet. Dit vond ik erg fijn en gezellig. Hij heeft me eveneens enkele woorden in Chichewa geleerd, zoals ‘ululu’, pijn.

De dag erna was er een andere dokter, genaamd Mwesi (de hele naam zal ik voor privacy redenen niet noemen, om netjes te blijven). Met deze arts heb ik een goed gesprek gehad over zijn studie, televisie series en films, maar ook over de wereld en zijn filosofie rondom mensen en het leven. Ik citeer: ‘You can learn a lot of things from everyone’, and ‘You can learn from everyone, you are my teacher but I am your teacher to’.Dat is wat hij zei, dit was de eerste keer dat ik in Malawi een dergelijke opmerking heb gehoord, waarin ook duidelijk wordt waarom ik hier ben: ik leer graag van hen, maar zij hopelijk ook van mij! Ik vond het een erg gaaf en mooi gesprek, stiekem kreeg ik wel een beetje kippenvel!

Enkele vervelende dingen die ik heb gezien: - - - Een jongetje van 2, mager en ondervoed, met brandwonden op billen/benen/bovenlip. Hij lag aan de monitor om zijn vitale functies bij te houden (bloeddruk, pols en hartritme). Ik ben bang dat dit kindje het niet zal overleven.

- Een jongetje met epilepsie, wiens moeder hem continue vast hield omdat hij zich anders zou verwonden. Dit zal je in Nederland met goede medicatie niet zo zien.

- Een heel schattig, lief jongetje wie de hele tijd naar me zwaaide en lachte. Maar ook stiekem wegkeek als ik terug zwaaide. Overigens zijn de kinderen in het ziekenhuis niet heel makkelijk met het zwaaien en lachen naar mij....

- Lieve, grappige zusters wie mij Chichewa wilde leren en ook Nederlandse woorden. Wat grappig blijft is dat ze je eigenlijk bijna altijd lijken uit te lachen als je het probeer! Haha.. Tevens legden ze mij goed uit hoe ik hier, met hele dikke, verkeerde naalden, een injectie in de billen moet geven...

- Donderdag heb ik een dag op de OPD gestaan, out patient department, ofterwijl de polikliniek. Ik (en Joosje) werd meteen vrolijk ontvangen, iedereen was blij om mij te zien. Ik heb meerdere injecties gegeven en direct meer gedaan dan ooit. Het was de eerste echt hele leuke en ‘drukke’ dag in het ziekenhuis!! Waarschijnlijk zal ik hier dus wel vaker staan hihi :)

Sophia

Vorige week liep ik nog mee op de mannenafdeling. Er lagen maar 3 patiënten. 1 daarvan was 14 jaar en moest naar het overheidsziekenhuis Kamuzu overgeplaatst worden. Toen konden Joosje en ik wel mee in de ambulance. Wat een ervaring.. Met gebroken botten of nekvervel wil je hier niet in een ambu liggen.. Al die kuilen onderweg, auto's die niet aan de kant gaan en geen comfortabele brancard..
Dinsdagzouden Marit en ik op outreach. We zouden een druk dorp bezoeken, dus we hadden er veel zin in! Na meer dan 2u wachten bleek de ambu te vol (al 11 zusters).. Dus konden we helaas niet mee!
Woensdag (27 febr) gingen we dus een klaslokaal verven en die middag werd ik, Sophia, gebeld dat ik weer tante ben geworden, dit keer van een meisje! Heel erg blij met videobellen op zulke momenten, Want het echte vasthouden moet helaas nog een maand wachten...

Donderdag (28 febr) waren er 0 patiënten op de mannen afdeling, dus ging ik naar een hiv "poli" kliniek. Daar komen patiënten met hiv. Via een beeldscherm moet je per patiënt een aantal vragen beantwoorden en vervolgens wordt dan nieuwe medicatie mee gegeven aan de patiënten en de meesten moeten elke 1 of 3 maanden terugkomen. Er kunnen wel 150 patiënten per dag komen daar!!
Vrijdag (1 mrt) was ik daar ook, alleen toen een kamertje verder. Daar was het spreekuur voor moeders die hiv positief zijn & die kinderen onder de 2 jaar hebben. Na wat dingen overschrijven in het register schriftje (ik ben nog steeds verbaasd dat ze gewoon patiëntgegevens van 2 jaar geleden kunnen terugvinden!!) krijgen de moeders medicijnen mee voor de kinderen. Ik kon deze ochtend ong. 25 moeders met kinderen zelf 'zien' tijdens het spreekuur. Dat was erg leuk!

Afgelopen dinsdag liep ik een laatste dag mee op de mannenafdeling. Helaas weer weinig patiënten en weinig te doen, dus weinig te melden ;) behalve dat de zuster mij vroeg ergens anders te zitten en ik dacht huh.. Totdat ze op die plek een matras op de grond legde en lekker een uur ging slapen (en snurken!!) op de afdeling. Haha!


Afgelopen woensdag een dagje ons huis helemaal opgeruimd met Susanne, dingen getypt voor coördinator en 's middags met andere huisgenootjes een City Tour gegeven aan ons nieuwe huisgenootje Tashmyn. Zij gaat ook naar ons ziekenhuis, alleen dan als verloskundige! Dus nu 4 "Likuni meiden" in huis, gezellig!

Gisteren (7 mrt) was mijn eerste dag op de kinderafdeling (0-13 jaar hier). Er lagen 15 kinderen en de zusters waren erg aardig. Zo bizar om te bedenken en merken dat we op mijn werk in Nederland met 15 kinderen heel druk kunnen zijn en hier... Naast de visite, 7 ontslagpapieren schrijven en wat medicatie geven wordt er vrijwel niks voor moeder en kind gedaan en zit je dus de hele dag een beetje met de zusters te kletsen en bv Cleo de robot dinosaurus van m'n werk in NL te laten zien. Er was trouwens bij de visite een klein baby'tje die aan de zuurstof lag en hij had een saturatie van 67%... (normaal voor verkouden kinderen is 90/92>) en niemand die stress heeft, of bedenkt dat het apparaatje miss niet goed om teentje zat. Dus ik ging maar vragen of dat echt wel klopt en of we het niet over moesten meten. Maar nee gisteren was zijn saturatie 54%, dus het was al hoger..
Ook lag er een kindje met erge brandwonden aan z'n recht arm/zij/bil.. Beetje vasaline met gaasjes erop en dat is het. Het kindje lag er erg ziek en rillerig bij. Ik hoop dat zn huid zonder een goed brandwondencentrum zoals wij dat kennen geneest.

Vandaag gaan wij een 3-daagse safari doen in Zambia. Waarschijnlijk zijn wij deze dagen niet telefonisch en via WhatsApp bereikbaar! Dus geen paniek als we even niet reageren haha;)

Tionana!! (Chichewa voor bye)

Een enerverende tweede week!

Er is alweer ruim een week voorbij sinds onze laatste blog. Daaraan merken we dat de tijdzosnel gaat!

Vorige weekzondagzijn we naar een Dam/meer geweest met onze coördinator Sanne, haar vriend en huisgenoten! De autoreis er naar toe liet ons andere delen van Malawi zien. Waar we in de hoofdstad veel welvaart zien, reden we nu door straatarme dorpjes. Goed om ons beseffen dat de welvaart in de hoofdstad niet doorsnee is voor de rest van dit land. Bij de Dam hebben we lekker gepicknickt en Sophia nam met 2 huisgenootjes een duik in het meer. Een klein beetje spannend haha, want daar leven 1 nijlpaard en een paar krodillen :) .

Nu weer 2 aparte werkweek beschrijvingen van ons en tot slot nog iets over onze weekendtrip tussen de Zebra's.

Marit:

De tweede week zit er op en week drie is begonnen!Week 2 bracht weer nieuwe dingen, maar ook veel realiteit. Zoals een jongeman wie een abces had bij zijn bil en voor operatie ging, toen ik hem op ging halen lag hij naakt op de tafel in zijn eigen plas omdat zijn onderlichaam was verdoofd. Maar ondanks deze verdoving hielp niemand hem op de brandcard.. Dit zijn haast typerende dingen voor het ziekenhuis, men helpt elkaar maar minimaal. En de familie guard moet alles voor de patiënt doen.... Ik vind het lastig om te zien hoe dit gaat en probeer juist te helpen, maar het idee dat dit altijd zo gaat maakt het heftig om te zien!

Afrikanen lijken geen pijn te voelen, de manier waarop zij omgaan met de behandeling van hun open beenwond is indrukwekkend. Ze verrekken geen spiertje als je ziet aan de hoeveelheid zweet op de voorhoofden hoeveel pijn het moet doen. Hier kan men in Nederland nog wel wat van leren, maar andersom kan iets wat meer pijnstilling geven ook geen kwaad.

Ik werkte nog 2 dagen op de male ward en vervolgde mijn werk op de female ward. Hier komen meer verschillende ziektebeelden voor, dus interessanter. Malaria is veelvoorkomend en vaak is de patiënt er al heel slecht aan toe. Zo heb ik dan al twee patiënten helemaal verward gezien, niet aanspreekbaar of coöperatief. Dit zijn dan mensen van rond de 25, wie op sterven na dood zijn. Zoals ik al zij, helpt men deze patiënten helaas niet met extra ‘liefde’ of ‘aandacht’. Daarbij hebben deze woorden hier een hele andere betekenis dan we in Nederland gewend zijn. Ik heb er moeite mee dat men af en toe niet even wat meer aandacht en empathie toont voor de moeilijkheden van de patiënten!

Op donderdag ging ik op outreach. Na twee uur te hebben gewacht gingen we eindelijk naar Nhwangana. Helaas was de heen en terug reis met de ambulance het meest leuk... We hebben 2 uur gewacht op vrouwen met hun kind, om deze te kunnen wegen en vaccinaties te geven. Helaas kwamen er maar zo’n 20 vrouwen en was het niet zo spannend en leuk als gedacht. Nu, dinsdag 26 februari, ga ik weer: ik ben benieuwd!

Nog enkele leuke en persoonlijke ervaringen: ik heb bloed geprikt bij een jongeman, gebruik makend van een handschoen als stuwband en met een dikke optreknaald bloed uit de ader zuigen, dat was leuk! Enik heb een intraveneuze canule (een naald in de ader om medicatie te geven) geprikt bij een vrouw op de female ward. Door erg dunne aders prikte ik er dwars doorheen, maar (gelukkig) zelfs de Afrikaanse nurse lukte het niet haha..Assisteren bij een lumbaal punctie is ook erg interessant, de arts prikt met een naald in het ruggenmerg om hersenvocht op te vangen. Dit doet men als het nog niet duidelijk is wat er met de patiënt is. Dit ziet er gaaf maar pijnlijk uit!

Ik hoop dat de aanstaande week weer meer uitdagende handelingen en opzichten met zich mee brengt, ik ga het zien!

Sophia:

Maandag en dinsdag was ik nog op de Female Ward met Joosje. Er was wederom niet heel veel te doen.. De zusters worden wel steeds spraakzamer tegen ons! Ontslagpapieren/medicatierecepten schrijven (lees vooral handschrift vd artsen ontcijferen) word ik steeds beter in. Het digitale systeem in NL is zo gek nog niet ;). Toen het rustig was heb ik onze zuster de filmpjes (voorbereiding op een OK voor kinderen) laten zien van m'n werk in Harderwijk. De zuster vond het heel leuk om te zien en gaf gelijk aan dat het veel beter is als patiënten zo voorbereid worden op een OK en er bij de kinderen in elk geval één ouder mee mag tot ze slapen. Hier bereiden ze patiënten nl nauwelijks voor op een OK. Ik moest een jonge vrouw voor curretage (na miskraam) naar de OK brengen toen ze onderweg aan mij vroeg wat ze eigenlijk zouden gaan doen en of het pijn zou doen (ze dacht zonder verdoving/roesje) .. Ze was niet eens op de hoogte dus! Ik had met haar te doen..

Woensdag ging ik naar the underfive clinic. Er waren nog geen kinderen, dus de zuster vroeg of ik bloeddruk wilde meten bij zwangere vrouwen. Ik vond het prima, dan had ik in elk geval wat te doen. Niet wetende dat er op een gegeven moment ongeveer 70 vrouwen zouden zijn en ik dus 2u lang alleen maar bloeddrukken zat te meten. Daarna ging ik snel naar de ruimte waar kinderen vaccinaties krijgen. Ik was blij om te zien dat de kinderen een vaccinatieprogramma hebben en de meesten ook trouw komen! Tot ik zag dat twee zusters met hun blote handen rauw vlees gingen snijden en klaarmaken in dezelfde ruimte.. Ik denk dat ze mijn bedenkelijke hoofd zagen haha, want ze zei daarna tegen mij dat ze moeten werken tot 17u en dus hier ook moeten eten. Niet wetende dat ik na mijn lunchpauze van 12.00 - 13.30 (meeste van hun sliepen toen blijkbaar en een paar kookten) met die zusters in dezelfde vaccinatieruimte in een kring op de grond zou zitten en voor het eerst typsich Malawiaans eten kreeg. Nsima (maïsmeel gemengd met water) met vlees en spinazie met tomaten.

Donderdag was een speciale dag.. Ik mocht 25 jaar worden en ik mocht 3 baby's geboren zien worden middels keizersnedes. 1 daarvan was keizersnede van prematuur (ong 34 weken). Goddank leefde hij, want eerst ademde hij niet. Terwijl hij uitgezogen en beamdemt werd stond ik ernaast 'schietgebedjes' te doen en leven over hem uit te spreken. 's middags toen ik naar huis ging lag hij vredig in een soort couveuse te slapen!
's Avonds gingen we voor mijn verjaardag barbecuen (verplaatst naar binnen, ivm een lange tropische regenbui waardoor alles blank stond) , kreeg ik vet lief cadeautjes en kon ik videobellen met familie en vrienden uit NL. Een onvergetelijke 25e verjaardag!!
Vrijdag zou ik nog weer een dag werken bij de underfive clinic, maar eerst zag ik nergens zusters. Ik voelde me toen beetje ongemakkelijk en vond het vervelend dat je steeds maar op zoek moet naar werkzaamheden of nu dus überhaupt naar een zuster die mij iets zou kunnen vertellen. Gelukkig kwam er later een aardige zuster en kon ik ook nog een aantal vaccinaties geven aan 0-2 jarigen.

Weekendtrip tussen de zebra's:

Zaterdag ging de wekker weer vroeg, we gingen namelijk op weekend trip! We reden eerst 2u en kwamen toen aan in Sengabay. Daar zagen we hoe houten souvenirs met de hand gemaakt worden en kochten we allebei een mooi beeldje! Toen gingen we op een vissersbootjes naar het onbewoonde Namalenje Island. Helaas weinig vissen te spotten, maar de mannen van de boot kookten op rotsen een Malawiaanse maaltijd voor ons. Op het menu stond vers gebakken vis, met rijst, tomaat en een soort spinazie! Na de lunch zei één van de mannen dat we naar de top van het eiland zouden gaan. Gingen we dan.. Op het heetst van de dag op onze slippertjes rotsen beklimmen, door spinnen en mierennesten naar de top. Het uitzicht was wel tof!

Daarna gingen we weer terug naar het vaste land en reden we naar Kuti wildlife park. Bij de entree zagen we gelijk een paar zebra's staan. Helaas kon de geplande gamedrive (met een auto door de savanne/wildpark rijden) niet doorgaan.Toen maar door naar het sunset dek voor een mooie zonsondergang en daarna konden we naar onze lodges. Terwijl we onze spullen uitpakte, hoorden en zagen we ineens een aantal zebra's langs komen. Super leuk!!
Het eten viel tegen bij het restaurantje haha. De side salad waren 2 plakjes tomaat, de patat was niet gaar en schnitzel half aangebrand. Maar na een lange dag waren we dankbaar dat we nog wat konden eten. Na een avontuurlijke ijs koude douche met zaklampjes lagen we om 21u in bed. Marit en ik werden toen gek van kleine vlieg beestjes in onze klamboe die op ons vielen. Uiteindelijk vielen we in slaap.... Tot we om 23u allebei alweer wakker werden en wensten dat het 5u was ;). Gelukkig vielen we tussen de geluiden van langs lopende zebra's en aapjes om 1u echt in slaap en werden we om 5u 'pas' weer wakker. We wisten niet hoe gauw we de klamboe uit wilden komen hahaha. Bij het ontbijt liepen er een stuk of 9 zebra's rond, dat was erg tof!! Om 7u gingen we met onze chauffeur door het park rijden.. Op zoek naar antilopes, de enigste giraffe van Malawi en nog meer zebra's. Helaas hadden we na 3u niet meer dan een paar aapjes, herten en Nyala's gezien. Na de lunch reden we terug naar Lilongwe. We lieten ons afzetten bij een hotel met een fijn zwembad. Net een klein paradijsje waar we konden relaxen, genieten & opladen voor een nieuwe werkweek!

Nursing Council en eerste dagen in het ziekenhuis

We zijn nu een week hier, tijd voor een update van ons!
Dinsdagochtend werden we opgehaald door onze coördinator Sanne om naar het Nursing Council te gaan. Die vrouw was niet blij dat we kwamen, keek ons amper aan en zei dat we alleen op woensdagen konden komen om te registreren, maar dat zemorgengeen tijd had. Dus we moesten volgende week komen.
Dat probeerde Sanne uit haar hoofd te praten, maar het enige wat ze zei was.. Bel me vanmiddag om 13.30, misschien heb ik dan even tijd. Dus wij weer naar huis. Nu werden we afgezet bij de winkel en namen we voor het eerst samen (alleen) de minibus terug en we gingen in 1x goed!

Om half 2 belde Sanne ons dat we mochten komen. Na even wachten mochten we haar kantoor in, er waren maar 2 stoelen en dus werd Sanne door die vrouw weggestuurd en moest ze buiten wachten.
Daar zaten we dan.. Die vrouw straalde uit dat ze wist dat ze de macht heeft en af en toe keek ze met 1 oog op om onze reactie te checken. Ze bekeek alle formulieren die we van te voren hadden moeten invullen (ook van onze oude school, huidige werk en BIG register etc.), zei er een paar dingen over en vroeg ons waarom we naar Likuni Mission Hospital wilden. Verder gelukkig geen moeilijke vragen of hele protocollen moeten opdreunen (anderen moeten dat vaak wel bij zo'n gesprek). Toen zei ze dat we 4 weken moesten meelopen in Kamuzu, overheidsziekenhuis. We vertelden dat we dan bijna meer dan de helft van ons verblijf daar zouden zijn en we graag eerder naar 'ons' ziekenhuis wilden. Nou toen ging ze akkoord met 2 weken. Kamuzu is een ziekenhuis waar de mensen gratis zorg kunnen krijgen. Het is veel groter dan ons ziekenhuis, 4 mensen in een bed etc.

We registreerden en betaalde 30 dollar en gingen terug. Bij terugkomst zei ze monotoon.. 'I' ve changed my mind'.. Wij waren alle 3 (Sanne was inmiddels weer mee naar binnen gegaan) een beetje gespannen wat ze bedoelde. Maar ze zei dat we gelijk naar Likuni Mission Hospital mochten.. We waren blij!! Er is namelijk nog een meisje uit ons huis, Joosje, dat vandaag begonnen was met een stage bij Likuni dus nu kunnen we met z'n drieën naar het ziekenhuis reizen :) Uiteindelijk hebben we het er best makkelijk vanaf gebracht. Ze leek ook makkelijker te worden toen ze las dat Sophia op een kinderafdeling werkt (zij werkte daar vroeger nl ook..)!

Dinsdagavond is uiteten avond met het hele huisje en de coördinator. Dit keer gingen we naar een Italiaans restaurant. Konden we gelijk onze registratie als verpleegkundige in Malawi vieren!

Woensdag,donderdagenvrijdaghebben we onze eerste werkdagen gehad.
Ze beginnen de dag om 07.20u met z'n allen op een rij buiten onder een afdak. Daar leest iemand in Chichewa uit de bijbel, dan zingen ze een Psalm in het Chichewa (gelukkig hebben ze boekjes en proberen we mee te zingen.. Yesu is het enige woord wat we herkennen ?). Daarna bid er nog iemand en volgt er een overdracht in een zaaltje met alle verpleegkundigen en dokters die er op dat moment zijn. De nachtdiensten van alle afdelingen lezen alle bijzonderheden op, dit gaat in het Engels.. Maar ze praten zo zacht en onduidelijk dat we blij zijn als we een aantal high lights begrijpen.

Woensdag kregen we eerst een rondleiding door het ziekenhuis (allemaal losse gebouwtjes met alleen overdekte gangen naar elk gebouwtje toe). De verschillende afdelingen ontvingen ons erg vriendelijk! De mensen zijn erg aardig hier in Malawi. Marit startte op de Male ward en Sophia op de Female ward. Ze hebben hier geen afdelingen per specialisme, maar de mannen en vrouwen apart. Hieronder volgt een korte beschrijving van onze eerste 3 dagen. Deze splitsen we even op, omdat we allebei op een andere afdelingen werken nu.

Sophia haar eerste dagen:
Mijn eerste dag was erg rustig:
* voor iedereen wordt medicatie uit hetzelfde potje opgetrokken, kan gewoon hier.
* de zusters en zelfs de anesthesist zitten constant op hun telefoon (ook tijdens een operatie)
* de familie verzorgt de patiënten, zoals wassen/verkleden/eten geven etc.
* 3 dagen gewerkt met dezelfde 2 zusters en Joosje. Zusters zijn erg aardig, proberen ons nu ook wat dingen te laten doen. Maar de "begeleiding" hier is niet zoals in NL. Ze vertellen niet zoveel, dus probeer ik maar veel te vragen.
* De lunchpauze is van12.00 - 13.30. Dan zitten Marit, Joosje en ik met z'n drieën ergens. De meeste zusters gaan naar huis, slapen of laten. bv hun haar invlechten hihi.
* woensdagmiddag kwam er nog 1 opname. Een vrouw met tuberculose meningitis. Compleet gedesoriënteerd. Geen isolatiekamer, wel gelijk aan de zuurstof, maar toen de stroom uitviel die middag stopte ook haar zuurstofmachine... Dat kan iemands dood betekenen.. Gelukkig ging de stroom nu snel aan!
* de zusters werken hier van07.30 - 17u of van17 - 07.30u :O!! Wij stoppen elke dag rond 15u, omdat we nog 1u of langer moeten terugreizen met minibusjes en voor het donker thuis moeten zijn.

Donderdagwas er meer te doen en begon het heftiger.
* Er was een vrouw in de nachtdienst overleden en we (Joosje en ik) mochten helpen. Ze lag op een laken dat nog nat was van braaksel, urine en diarree. In datzelfde laken werd ze ongewassen ingepakt/vastgebonden met touw. Verdere details bespaar ik jullie, maar ik vond het erg mensonterend om te zien..
* na de artsen visite aan bed kregen we een opname. Een meisje van 14 jaar. Haar hart bonste bijna haar borstkast uit, na een hartecho bleek ze een vergroot hart(spier) te hebben. Ze was uitgeput, er leek weinig leven meer in haar te zitten.. We konden weinig doen. Ik was heel dankbaar haar vrijdagochtend nog in leven te zien. Ze werd toen overgeplaatst naar Kamuzu, omdat daar een cardioloog was en de behandeling gratis is voor de ouders. Helaas moest er een zuurstoftank van 2 meter (zie foto's) mee in de ambu dus kon ik niet mee.
*vrijdagkonden Joosje en ik meekijken met 2 curettage van miskramen. Ook dit ging heel anders en ik vond het bizar om te zien hoe die procedure ging. Details zal ik niet beschrijven, dan wordt de blog nog langer.
*vrijdaghielden we geen pauze, zodat we om 13.45u naar huis konden, er was toch niet veel te doen. Toen ging ik met 2 huisgenootjes naar een restaurantje milkshakes drinken. Dat was fijn, even wat gezelligheid na de indrukwekkende eerste dagen!
*vandaag (zaterdag)met Marit en Noors huisgenootje Susanne naar een hotel geweest met een zwembad. Heerlijk afkoelen. Bizar om in februari in 32 graden te zonnen :)!

Marit haar eerste dagen:
Ik startte woensdag op de Male Ward, waar de zuster enorm moest wennen aan mijn komst. De eerste dag zeiden ze alleen wat als ik een vraag stelde oid., dit veranderde gelukkig de volgende twee dagen. Maar wat typisch Afrikaans is om niets te zeggen als je gaat, mijn nurse was plotseling weg voor lunch en zei niks! Dus ben ik ook maar gegaan... Ik kon de eerste dag direct helpen door de notities van de 'medical round' te noteren. Alles, echt alles wordt op papier genoteerd. Maar wat is half Engels half Chichewa lastig om te lezen, ik heb tot nog toe elke dag gevraagd wat waar staat. Het is zo onduidelijk! Elke keer lachen ze als ik zeg dat ik het niet kan lezen, of dit leedvermaak is zal ik nooit weten haha.

Ik heb onder andere geholpen met infusie: het geven van medicatie via het infuus in de ader, waarbij er zoveel druk op de spuit en de naald komt dat het medicijn gewoon in de lucht spuit (maar dat maakt hier allemaal niet uit dan heeft iemand maar de helft van het medicijn gekregen...). Flebitis, ontsteking bij het naaldje in de ader en misschien in het bloed, lijkt hier niet te bestaan. Evenals een te hoge of te lage bloeddruk (normaal 120/70), hier doen ze niks als iemand bijvoorbeeld een bloeddruk heeft van 88/56 of 160/105.... Dit is dus gewoon dodelijk. Maar ik houd wijs mijn mond, willen ze me aardig blijven vinden.

Wassen, aankleden en eten geven hoort hier niet bij de verpleegkundige taken, wat maakt dat de dag erg rustig verloopt. Hierdoor heb ik wel meer kennis gemaakt met de nurses, dat is fijn!
Wonden verzorgen is hier een 'bijtaak'. De details bespaar ik jullie, maar laat ik zeggen dat het niet steriel is (wordt wel geprobeerd) en men de patiënt gewoon laat bloeden en laat liggen in het bloed.

Wat nog meer... De brancard voor overleden patiënten wordt ook gebruikt om patiënten na de operatie op te halen. En dan heb ik nog niets gezegd over hoe 'schoon' de operatie kamer is..... Het praten van Chichewa tegen patiënten en medewerkers vindt men erg leuk, ze praten enthousiast terug.

Ik zal erg moeten gaan wennen aan het ziekenhuis, de mensen, de taken die er voor me zijn en vooral geduld hebben. Deze week was elke dag leuker dus het komt vast helemaal goed. In de volgende blog zal ik vast nog meer dingen te vertellen hebben.

----

Dit was voor nu blog nummer 4, heel veel leesplezier. De volgende blog volgt waarschijnlijk aan het eind van de week.

Groetjesssss ons